Nederland ziet zich gesteld voor een groot aantal maatschappelijke opgaven op het gebied van economie, woningbouw en verstedelijking, bereikbaarheid, gezondheid, veiligheid, klimaat en duurzaamheid en leefbaarheid. Groeiend fietsgebruik draagt mede bij aan het oplossen van deze urgente maatschappelijke opgaven. Het goed en veilig geleiden van deze groei en de bijkomende uitdagingen op het gebied van verkeersveiligheid en toenemend ruimtebeslag vergt structurele en langjarige investeringen in fietsinfrastructuur. Investeringen in fietsinfrastructuur zijn snel uit te voeren, zeer kosteneffectief en de maatschappelijke baten zijn hoger dan de kosten.

 

Fietsen en COVID-19

De COVID-19 pandemie onderstreept het belang van een goede gezondheid. Voldoende beweging, ook per fiets, draagt bij aan de gezondheid. Tijdens de pandemie zijn mensen meer gebruik gaan maken van de fiets. Hoewel de meeste mensen verwachten na de COVID-pandemie weer terug te gaan naar het oude gedrag, blijkt dat ongeveer een kwart verwacht meer te blijven fietsen (en te lopen). De verwachting is dat, met name in de stedelijke gebieden, de groei de komende jaren voortzet.
Er is tijdens de COVID-19 pandemie een flinke groei van de verkoop van e-bikes. Zo werden er in mei 2020 38% meer e-bikes verkocht dan in mei 2019. Dit lijkt erop te wijzen dat de groei van het gebruik van de e-bike door zal zetten na de pandemie. Ook de combinatie van de fiets en het openbaar vervoer, die een goed alternatief biedt voor veel autoritten, zal de komende jaren weer groeien.

Een veilig fietsnetwerk met fietsparkeervoorzieningen

De verwachting is dat de komende jaren de mobiliteit door de bevolkings- en economische groei weer sterk gaat toenemen, ondanks het feit dat mensen ook na de Covid-19 crisis vaker thuis werken. Om deze mobiliteitsgroei in goede banen te leiden, is het van belang om het huidige hoge fietsgebruik vast te houden en daarmee de impact van de mobiliteitsgroei op het ruimtebeslag en de duurzaamheidsdoelen zoals klimaat en de uitstoot van fijnstof binnen de perken te houden.
De combinatie van groeiend fietsgebruik en toenemende snelheidsverschillen op het fietspad maken dat de capaciteit en/of inrichting van het huidige fietsnetwerk op veel plaatsen niet meer voldoet en de veiligheid in het gedrang is. Dit geldt ook voor de capaciteit en kwaliteit van de fietsparkeervoorzieningen.

Nationaal Toekomstbeeld Fiets

Vanuit het besef dat meer en veiliger fietsgebruik niet vanzelf tot stand komt, is een groot aantal partijen het samenwerkingsverband ‘Tour de Force’ aangegaan. Dit samenwerkingsverband heeft mede voeding gegeven aan het idee om meer langjarig te kijken naar wat nodig is voor om fietsen een meer vanzelfsprekend alternatief te laten zijn voor een grotere groep mensen.
Het Nationaal Toekomstbeeld Fiets, waarvan in dit document de hoofdlijnen worden geschetst, laat zien welke investeringen in fietsinfrastructuur en fietsstimuleringsmaatregelen op de korte en lange termijn nodig zijn. Om zowel de kansen te benutten die de fiets biedt om bij te dragen aan de maatschappelijke opgaven van de komende jaren, als om de zware druk die het huidige en toekomstige fietsgebruik op het bestaande fietsnetwerk legt te verminderen. Dit Nationaal Toekomstbeeld Fiets op Hoofdlijnen is de afgelopen maanden tot stand gekomen in een intensieve samenwerking binnen Tour de Force.