Rond brede welvaart gebeurt veel momenteel. Diverse partijen zijn bezig met een definitie van het begrip en zoeken naar passende indicatoren om brede welvaart uit te drukken in data. Tijdens de derde CROW-bijeenkomst over brede welvaart op 26 oktober in Utrecht stond participatie centraal in het project spoorverbinding Lelylijn.
In het twee uur durende overleg van de Community of Practice (CoP) brede welvaart ging de ingebrachte case over de Participatieve Waarde-Evaluatie (PWE) van de spoorverbinding Lelylijn. In hoeverre is de PWE-methode geschikt om invulling te geven aan brede welvaart? Martijn de Vries van Populytics nam de groep mee in hoe de PWE werd toegepast in het Lelylijn-traject.
Pilots rond participatie
Bij de voorbereidingen voor de Lelylijn gaat veel aandacht uit naar participatie. Er is geen schets op papier gekomen zonder inspraak. Hiertoe zijn twee pilots gehouden: een over het inzichtelijk maken van de bijdrage aan brede welvaart en een rond vroegtijdige participatie. Om analyses te kunnen maken is gebruikgemaakt van de PWE-methode.
Op de stoel van de beleidsmaker
De PWE is een online tool. Deelnemers kunnen via de tool virtueel 20 minuten op de stoel van een politicus, bestuurder of beleidsmaker plaatsnemen. Zo ervaren ze de dillema’s waarmee beleidsmedewerkers worden geconfronteerd; het prioriteren van beleid, de afwegingen vanwege beperkingen of budget en de dillema’s die daaruit voorkomen. In het Lelylijn-traject is de PWE-methode uitgegroeid tot een online evaluatiemethode. Een middel om zaken voor te leggen aan stakeholders.
Reflectie en discussie
Veel aspecten uit brede welvaart komen duidelijk terug in de PWE-methode: een integrale blik op mobiliteit, verdelingseffecten tussen stakeholders, nadenken over ‘hier-nu en later-elders’ en participatie. Verder hebben aspecten als moeilijk meetbare effecten (wat is van waarde?), denken in termen van bereikbaarheid en intersectoraal denken een plek in de PWE.
Een korte discussie ontstond over de rechtvaardiging van de Lelylijn als het gaat om betaalbaarheid en bereikbaarheid van specifieke groepen. Een belangrijk aspect van brede welvaart is rechtvaardige verdeling van bereikbaarheid. Vandaar de suggestie om een ondergrens te bepalen voor bereikbaarheid (sufficiëntaristisch). Mogelijk is dit niet nodig wanneer er wordt gestuurd op maatregelen ten gunste van de minst bereikbare doelgroep (door toepassing van Rawlsiaans gedachtegoed).
Toolbox brede welvaart
CROW overweegt een toolbox te maken met tools die gebaseerd zijn op bredewelvaartsaspecten. Zo krijgt de sector concrete handvatten om brede welvaart werkbaar te maken. De huidige tools, zoals de PWE-methode, zijn gericht op het behalen van resultaten die niet direct voortkomen uit ideeën over brede welvaart. Wat is er nodig om hiertoe te komen? Daarover gaat het ongetwijfeld in de komende bijeenkomsten van de Community of Practice.
Ook deelnemen aan de Community of Practice brede welvaart? Of wil je op de hoogte worden gehouden over de activiteiten van de CoP? Stuur even een mailtje naar Brandon van Spall (brandon.vanspall@crow.nl).